Μια ξεχωριστή και ευγενική μορφή της τοπικής κοινωνίας, που αγαπούσε τη Βάρκιζα, την αυτοδιοίκηση και τη φιλοσοφία έφυγε από τη ζωή, μετά από μια περιπέτεια υγείας. Την Παρασκευή 18 Αυγούστου συγγενείς και πολυάριθμοι φίλοι αποχαιρέτησαν τον Φαίδωνα Φιορέντζη, που άφησε ένα ενδιαφέρον στίγμα στην περιοχή με τη σκέψη και τη δράση του.
Υπήρξε επί δύο θητείες (2010-2019) εκλεγμένο μέλος στο Συμβούλιο Δημοτικής Ενότητας Βάρης και ήταν αντιπρόεδρος του Εξωραϊστικού Συλλόγου Βάρκιζας, τον οποίο εκπροσωπούσε στη δημοτική επιτροπή διαβούλευσης.
Ο ίδιος δήλωνε «ερασιτέχνης στοχαστής και φανατικός εραστής του Πλάτωνα και των προσωκρατικών». Η αγάπη του για το διάβασμα και τη φιλοσοφία σφράγισε το πέρασμά του από τα τοπικά δρώμενα, καθώς μετέδιδε τη φλόγα για τη γνώση και τον στοχασμό πάνω στη ζωή.
Στο πλαίσιο του Εξωραϊστικού Συλλόγου Βάρκιζας έδωσε το 2015 φιλοσοφικές διαλέξεις για τους συντοπίτες του, όπου ανέπτυξε πλευρές της πλατωνικής διδασκαλίας. Συμμετείχε με δημόσιες εισηγήσεις του στο «Φιλοσοφικό Καφενείο» και επίσης συνέβαλε με άρθρο του σε βιβλίο του φιλολόγου και συγγραφέα Νίκου Μακρή. Κάποια γραπτά του δημοσίευσε ο ίδιος ο Φαίδων Φιορέντζης στο διαδίκτυο, στην ιστοσελίδα του που είχε τίτλο «Πλατωνικές μελέτες». Από αυτήν σταχυολογήσαμε κάποια ενδιαφέροντα σημεία που αποκαλύπτουν βασικές του απόψεις.
Έρωτας και πολιτική
Σχολιάζοντας το «Συμπόσιο» του Πλάτωνα σε ένα εκτενές άρθρο, ο Φαίδων Φιορέντζης γράφει πως τα έργα του μεγάλου αρχαίου στοχαστή πρέπει να τα δούμε «ερωτικά» και πως «θα πρέπει να δώσουμε έστω και την ελάχιστη πίστη στον Πλάτωνα, ελάχιστη καλή θέληση για μάθηση, για βαθύτερη γνώση, για γνώση του ίδιου μας του εαυτού». Αναλύοντας περαιτέρω το θέμα του έρωτα, γράφει ότι μπορεί να οδηγήσει σε «εκούσια δουλεία»: «Ο δούλος κολακεύει τον εραστή και η κολακεία είναι η μεγάλη απάτη του ερωτικού φαινομένου, στην πραγματικότητα αν μπορούσε να κάνει αλλιώς την δουλεία του, δεν θα κολάκευε τον εραστή». Και ο Φαίδων Φιορέντζης επεκτείνει τη σκέψη του:
«Αυτό δεν γίνεται μόνο στον έρωτα αλλά και στην πολιτική. Οι πολιτικοί κολακεύουν τον λαό και παρουσιάζονται ως εραστές του λαού, τον εξαπατούν. Ό,τι ακριβώς κάνει και ο μέγας σοφιστής: Κολακεύει τον όχλον, αλλά και ο όχλος επίσης κολακεύει τον πολιτικό, εδώ δηλαδή έχουμε αμοιβαία απάτη. Η σημερινή κατάσταση στην πολιτική εν πολλοίς στηρίζεται στην αλληλοκολακία, για να μην ξεχνάμε ότι αυτός που βοηθάει τα δεσμά είναι πάντα ο δέσμιος».
Έχει ενδιαφέρον ότι όταν στις εκλογές του 2019 απέτυχε να εκλεγεί, ο Φαίδων Φιορέντζης ευχαρίστησε τους ψηφοφόρους του στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης με ένα επεισόδιο από την Πολιτεία του Πλάτωνα και συγκεκριμένα τον διάλογο μεταξύ Σωκράτη και Κέφαλου. Έγραψε τότε με αρκετές δόσεις αυτοσαρκασμού:
«Έχω εκλεγεί σε δύο εκλογικές αναμετρήσεις τοπικός σύμβουλος της Δημοτικής Κοινότητας Βάρης. Στην μια εκλέχτηκα με 60 σταυρούς, στην άλλη με 140 και τώρα στην τρίτη πήρα 271 σταυρούς αλλά δεν εκλέχτηκα. Βάσει της θεωρίας του γέρο Κέφαλου μπορεί να μη δικαιώθηκα αλλά παραμένω δίκαιος. Πάντα βέβαια θα απορώ πώς πήρα τόσους πολλούς σταυρούς».
Η περιπέτεια της πνευματικής αναζήτησης
Ένα σημαντικό κομμάτι των ενδιαφερόντων του Φαίδωνα Φιορέντζη αφορούσε τον σκοπό και την περιπέτεια της ανθρώπινης ύπαρξης. «Το ταξίδι είναι η διαδικασία της σκέψης, ο άνθρωπος είναι το ον το οποίο ταξιδεύει, ό,τι και να κάνει ταξιδεύει, και, μέσω του ταξιδιού εμπλουτίζεται, ανεβαίνει, εξελίσσεται», έγραψε σε ένα σημείο για να σημειώσει ότι «η σκέψη είναι ταξιδιάρικη από την φύση της, γιατί, για να ξεδιπλωθεί, πρέπει να ταξιδεύσει και έτσι κινείται ανάμεσα σε δυο πόλους, σε αυτόν στον είναι διπλωμένη και σε αυτόν ο οποίος τη διαπλώνει». Μελαγχολούσε που η αξία της διαδρομής σε μια σκέψη και σε μια αναζήτηση δεν αποτιμάται σήμερα όπως θα έπρεπε: «Οι σημερινοί δεν ενδιαφέρονται για διαδρομές και στον έρωτα και παντού κατάργησαν το φλερτ, όλα είναι ψεκάστε σκουπίστε, τελειώστε. Η διαδρομή κάθε φορά σου ανεβάζει την ποιότητα της επιθυμίας και μπορεί η επιθυμία να ανέβει τόσο πολύ που μπορεί ακόμα και να λιποθυμήσεις», έγραψε στα σχόλιά του πάνω στους πλατωνικούς διαλόγους.
Άφησε μάλιστα και έναν οδηγό για την προσέγγιση του μεγάλου αρχαίου Έλληνα φιλοσόφου:
«Για να μπεις στο πνεύμα του Πλάτωνα και της φιλοσοφίας του και για να ξεφύγεις από την σοφιστική, πρέπει να αποκτήσεις μια ελάχιστη έστω διάθεση για κάθαρση. Όταν λες ότι πάω να παρακολουθήσω τη σκέψη του Πλάτωνα σημαίνει ότι έχεις τη διάθεση να βρεθείς έστω και ελάχιστα στη θέση του ουκ οίδα, γιατί αν είσαι στη θέση του οίδα, ποιος ο λόγος να παρακολουθήσεις τον Πλάτωνα αφού ξέρεις να σκέπτεσαι, ξέρεις τα πάντα; Επομένως μπαίνεις στη θέση του ουκ οίδα, ο δε Πλάτωνας τώρα σε σπρώχνει σε αυτή τη θέση, γι’ αυτό και βάζει μπροστά σου τον Σωκράτη που λέει συνεχώς ουκ οίδα. Αφού λοιπόν και οι δύο πάνε στο ουκ οίδα, έχουν ισονομία, δάσκαλος και μαθητής είναι ίσοι, ο αγώνας γίνεται πάντα μεταξύ ίσων».
Αναδημοσίευση από την εφημερίδα Δημοσιογράφος, φύλλο 64, 28 Αυγούστου 2023
