Μοιραστείτε το
Η ώρα του κλιματικού συναγερμού έχει φτάσει και το νέο βιβλίο του Τζεφ Γκούντελ Καύσωνας, η ζωή σ’ έναν πλανήτη που φλέγεται, από τις εκδόσεις Ψυχογιός, δεν αποτελεί παρά μία ακόμη έγκυρη και εύστοχη πηγή γνώσεων και προβληματισμού για το πώς η νέα αυτή πραγματικότητα θα πρέπει να γίνει συνείδηση στις κοινωνίες μας.
Είναι χαρακτηριστικό ότι ο πρωτότυπος τίτλος του βιβλίου στα Αγγλικά ήταν πιο οξύς από την επιλογή του Έλληνα εκδότη: «Η ζέστη θα σε σκοτώσει πρώτα». Και ο συγγραφέας αναφέρεται εκτενώς σε παραδείγματα που αποδεικνύουν τη φονική διάσταση που μπορεί να προσλάβει η ζέστη: Από ένα ανύποπτο ζευγάρι με το παιδί και το σκυλί τους στην Καλιφόρνια, που υποτίμησαν μια μέρα καύσωνα και έκαναν πεζοπορία, ως τον καύσωνα του 2003 στο Παρίσι που άφησε 15.000 νεκρούς.
Μια αξιοσημείωτη αρετή στο γράψιμο του Γκούντελ είναι η ικανότητά του να εστιάζει από τη μία μεριά στις μεμονωμένες περιπτώσεις που αναδεικνύουν ανθρώπινες ιστορίες και από την άλλη στη μεγάλη εικόνα της κλιματικής αλλαγής, παρουσιάζοντας με εύληπτο τρόπο τα τελευταία επιστημονικά δεδομένα. Η τοποθέτησή του είναι ξεκάθαρη ότι η υπερθέρμανση του πλανήτη αποτελεί ένα «ολωσδιόλου ανθρώπινο κατασκεύασμα», το οποίο οφείλεται στην καύση ορυκτών καυσίμων.
Υπογραμμίζει επίσης ότι σύμφωνα με τα δεδομένα, «μπορεί να σταματήσει η αύξηση της υπερθέρμανσης, δεν μπορεί όμως να αναστραφεί», εισάγοντας την ανθρωπότητα σε μια περίοδο «πλανητικού χάους» ανεξάρτητα από τα μέτρα απεξάρτησης από τον άνθρακα που θα ληφθούν.
Αντίθετα όμως από τις πιο ριζοσπαστικές φωνές για το κλίμα, όπως αυτή της Ναόμι Κλάιν, ο συγγραφέας του Καύσωνας υιοθετεί μια προσγειωμένη μεταρρυθμιστική πρόταση που εμπνέεται από ένα διαφορετικό όραμα για τις πόλεις. Η αρχή «κανένας δεν θα έπρεπε να πεθαίνει από έναν καύσωνα» μπορεί να υλοποιηθεί κατά τον Γκούντελ όχι μόνο από την αναγκαία διαδικασία απανθρακοποίησης αλλά και από έναν νέο αστικό σχεδιασμό, όπου τα αυτοκίνητα θα αντικατασταθούν από ποδήλατα και δημόσιες μεταφορές, τα νέα κτήρια θα είναι αποδοτικά και χτισμένα με βιώσιμα υλικά και ο δημόσιος χώρος θα αποκτήσει περισσότερο πράσινο, πιο πολλά δέντρα, περισσότερο νερό και περισσότερη σκιά.
Για την έρευνά του ο συγγραφέας ταξίδεψε πολύ και μεταφέρει πολύ παραστατικές εικόνες. Από τις χώρες της Δύσης όπου βιώνεται ένα «θερμοκρασιακό απαρτχάιντ», όπως αναφέρει όπου «κάποιοι χαλαρώνουν μέσα σε ένα προστατευμένο δροσερό περιβάλλον και άλλοι σιγοβράζουν εξασθενημένοι από τη ζέστη». Ως την παγωμένη Ανταρκτική που αυτή την περίοδο συγκεντρώνει το αυξημένο ενδιαφέρον της επιστημονικής κοινότητας, διότι εκεί «μια μεταβολή ενός δύο βαθμών μπορεί να κάνει τη διαφορά ανάμεσα στον πάγο και στο νερό κι ανάμεσα στη σταθερότητα και την κατάρρευση».