Στο ίδιο έργο θεατές και αυτό το καλοκαίρι οι κάτοικοι της Αττικής και όχι μόνο, με τις αναφορές και τις μετρήσεις ιδιωτικών φορέων σχετικά με την καθαρότητα των ακτών να οδηγούν στον απόλυτο παραλογισμό: Ακτές που “βραβεύτηκαν” με Γαλάζια Σημαία από τον ένα φορέα, να κρίνονται ως “ακατάλληλες για κολύμβηση” από έναν άλλο!
Ένα άσχημο και επικίνδυνο παιχνίδι εντυπώσεων πάνω στο θέμα της δημόσιας υγείας, με τις επίσημες αρχές να τηρούν μια μάλλον παθητική στάση.
Ο λόγος για τα αντιφατικά αποτελέσματα που δίνουν στη δημοσιότητα από τη μία μεριά η Ελληνική Εταιρία Προστασίας της Φύσης, ο φορέας που εκπροσωπεί στην Ελλάδα τον Διεθνή Συντονιστή του Προγράμματος “Γαλάζιες Σημαίες” και από την άλλη μεριά το Πανελλήνιο Κέντρο Οικολογικών Ερευνών (ΠΑΚΟΕ) που ανακοινώνει εδώ και 38 χρόνια (κατά δήλωσή του) τα αποτελέσματα των μετρήσεων που κάνει στις ελληνικές θάλασσες.
Οι μεν εκδηλώσεις για τις Γαλάζιες Σημαίες λαμβάνουν μεγάλη δημοσιότητα λόγω και της κρατικής στήριξης (π.χ. στην πρόσφατη τελετή αναγγελίας των βραβευμένων ακτών στη Γλυφάδα παρευρέθηκαν δύο μέλη του υπουργικού συμβουλίου), οι δε ανακοινώσεις του ΠΑΚΟΕ γίνονται ανάρπαστες καθώς η αναγγελία των “ακατάλληλων ακτών” μαγνητίζει αυτόματα το ενδιαφέρον του αναγνωστικού κοινού.
Την ίδια στιγμή, ενώ στο Υπουργείο Περιβάλλοντος Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής υπάγεται η Ειδική Γραμματεία Υδάτων, ευθύνη της οποίας είναι να καταρτίζει το “Μητρώο ταυτοτήτων υδάτων κολύμβησης της Ελλάδας”, δημοσιεύοντας τις επίσημες μετρήσεις καθαρότητας των ακτών, η ενημέρωση του κοινού είναι πλημμελέστατη. Κι αυτό διότι τα στοιχεία που δημοσιεύονται προκύπτουν από μετρήσεις προ διετίας!
Ένα ακόμη χαρακτηριστικό στοιχείο που επιτείνει τη σύγχυση, την παραπληροφόρηση και την ανησυχία του κοινού είναι το γεγονός ότι κάθε φορέας υιοθετεί διαφορετική μεθοδολογία ανάλυσης, διαφορετικά κριτήρια για την εξαγωγή συμπερασμάτων αλλά και διαφορετικά σημεία για τις μετρήσεις!
Ακόμη κι αν όλοι λένε την αλήθεια, ο αποπροσανατολισμός της κοινής γνώμης είναι πρωτοφανής.
Γλυφάδα
Η περίπτωση της Γλυφάδας είναι χαρακτηριστική, μιας και η βράβευση της δημόσιας παραλίας με Γαλάζια Σημαία πήρε μεγάλη δημοσιότητα.
Σύμφωνα με την ανακοίνωση της Ελληνικής Εταιρείας Προστασίας της Φύσης, στην παραλία “Γλυφάδα” (χωρίς περαιτέρω διευκρινίσεις) αξίζει να κυματίζει η Γαλάζια Σημαία για το 2017. Σύμφωνα με το ΠΑΚΟΕ όμως, που ανακοίνωσε 5 σημεία μέτρησης της καθαρότητας των υδάτων (από τα ξενοδοχεία ως την τελευταία ψαροταβέρνα) το αποτέλεσμα δείχνει παντού “ακατάλληλη για κολύμβηση”…
Βούλα, Βουλιαγμένη, Βάρκιζα
Στην περιοχή της Βούλας οι δύο φορείς μέτρησαν σε εντελώς διαφορετικά σημεία. Γαλάζια Σημαία κυματίζει μόνο στην Α’ πλαζ Βούλας, ενώ το ΠΑΚΟΕ μέτρησε μόνο τις τρεις δημόσιες παραλίες από το Ασκληπιείο μέχρι το Δημαρχείο, κρίνοντάς τις κατάλληλες.
Στη Βουλιαγμένη Γαλάζια Σημαία κυματίζει στην πλαζ του Αστέρα και στην Ακτή Βουλιαγμένης (πλαζ ΕΟΤ). Το ΠΑΚΟΕ έχει αντίθετη άποψη, αφού κρίνει την πλαζ της Βουλιαγμένης ακατάλληλη για κολύμβηση και στα τρία σημεία από όπου έλαβε δείγμα. Αντιθέτως, το ΠΑΚΟΕ κρίνει κατάλληλες τις παραλίες του Καβουρίου και τη δημόσια παραλία στο Λαιμό.
Στη Βάρκιζα, ομοίως, οι δύο φορείς έχουν απόψεις που διίστανται. Η οργανωμένη ακτή της Βάρκιζας έχει βραβευτεί με Γαλάζια Σημαία, αλλά το ΠΑΚΟΕ ανακοίνωσε ότι η αρχή της οργανωμένης πλαζ είναι “ακατάλληλη” σε αντίθεση με το ελεύθερο κομμάτι της ανατολικά, που είναι “κατάλληλο”!
“Ληγμένα” στοιχεία
Το ΠΑΚΟΕ επιτίθεται με σφοδρότητα κατά του προγράμματος “Γαλάζιες Σημαίες” χαρακτηρίζοντάς το στα έντυπά του “μαϊμού”, “χωρίς νομική υπόσταση” ενώ του καταλογίζει “αυθαίρετα κριτήρια”. Σε ένα σημείο της κριτικής του έχει αναμφισβήτητα δίκιο. Ότι οι “Γαλάζιες Σημαίες” λαμβάνουν υπόψη στοιχεία από αναλύσεις υδάτων παλαιότερων ετών.
Πράγματι, όπως αναφέρεται και στην ιστοσελίδα του Υπουργείου Περιβάλλοντος, “η Ελληνική Εταιρία Προστασίας της Φύσης συνεργάζεται με το ΥΠΕΚΑ και ειδικότερα κάνει χρήση των επίσημων δημοσιοποιημένων αποτελεσμάτων του προγράμματος παρακολούθησης της Ειδικής Γραμματείας Υδάτων για τη συμμετοχή των ενδιαφερόμενων φορέων διαχείρισης των ακτών στο διεθνές εθελοντικό πρόγραμμα “Γαλάζιες Σημαίες”. Τα στοιχεία όμως του υπουργείου είναι …ληγμένα.
Η τελευταία μέχρι σήμερα δημοσιοποιημένη έκθεση της Ειδικής Γραμματείας Υδάτων με τίτλο “Ποιότητα των Υδάτων Κολύμβησης στην Ελλάδα” εκδόθηκε τον Μάιο του 2016 και περιέχει στοιχεία του 2015! Για παράδειγμα, στην “Ταυτότητα υδάτων κολύμβησης” για την παραλία Γλυφάδας αναγράφεται συγκεκριμένα ότι “τα ύδατα κολύμβησης στην ακτή Γλυφάδα είναι εξαιρετικής ποιότητας με βάση τα αποτελέσματα της ταξινόμησης της τελευταίας τετραετίας”. Το γεγονός ότι η “ταυτότητα” αυτή φέρει ημερομηνία “Μάιος 2015” αφήνει ένα μεγάλο ερωτηματικό ως προς την επικαιρότητα της έκθεσης.
Αποπροσανατολισμός
Το ζήτημα της επικαιρότητας των στοιχείων του Υπουργείου Περιβάλλοντος καθόλου δεν δικαιώνει ή δεν επιβεβαιώνει τα στοιχεία του ΠΑΚΟΕ, ενός ιδιωτικού φορέα, που διοικείται από ένα 5μελές Διοικητικό Συμβούλιο. Το κέντρο αυτό πραγματοποιεί μετρήσεις και ανακοινώνει αποτελέσματα, με δικά του στελέχη, χρησιμοποιώντας δικό του εξοπλισμό, μακριά από κάθε δημόσιο έλεγχο.
Όπως και η η Ελληνική Εταιρία Προστασίας της Φύσης, έτσι και το ΠΑΚΟΕ δεν ξεφεύγει από μια λογική δημοσίων σχέσεων με τους Δήμους, από τους οποίους άλλωστε αναμένει οικονομική ενίσχυση. Κάθε χρόνο το Κέντρο απευθύνεται σε Δήμους στους οποίους έχει πραγματοποιήσει μετρήσεις, ζητώντας από τους ΟΤΑ να συγχρηματοδοτήσουν “εκπαιδευτικά προγράμματα” σε μορφή καλοκαιρινών εκδηλώσεων. Κάποιοι Δήμοι δέχονται την πρόταση (π.χ. ο δήμος Λαυρεωτικής το 2016) κάποιοι όχι.
Τα πορίσματα των ερευνών του ΠΑΚΟΕ είναι ανεπίσημα. Ωστόσο, η χρονική σύμπτωση της ανακοίνωσής τους με τα “επίσημα” και οι κραυγαλέες διαφορές μεταξύ τους, δημιουργούν συνθήκες αποπροσανατολισμού της κοινής γνώμης.
Μιλάμε λοιπόν για επιστήμη ή για παιχνίδια εντυπώσεων;
(Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Παλμός Γλυφάδας, 24 Ιουνίου 2017)
