Αλμυρές ιστορίες για κρύα νερά
Η θάλασσα στον δήμο Βάρης Βούλας Βουλιαγμένης έχει και τους μόνιμους θαυμαστές της, εκτός από τους εποχικούς. Πρόκειται για μια ιδιαίτερη φυλή που ανεξαρτήτως της θερμοκρασίας, αναζητά στο υγρό στοιχείο πολλά περισσότερα από μια καλή άσκηση για το σώμα ή μια δραστήρια διέξοδο στη φύση, έχοντας αποκτήσει μια καλώς νοούμενη εξάρτηση. Επιλέξαμε τέσσερις χαρακτηριστικές προσωπικότητες χειμερινών κολυμβητών από τις διαφορετικές παρέες που τακτικά βουτούν στα νερά της Βουλιαγμένης. Άνθρωποι με διαφορετικό αθλητικό υπόβαθρο, άλλα ζητούμενα κοινωνικοποίησης και διάφορα προγράμματα άσκησης, καταλήγουν σε κοινές διατυπώσεις: Το μυαλό που αδειάζει, το κρύο που δεν αποτελεί εμπόδιο, η ομορφιά του τοπίου. Όλοι περιγράφουν μια αρκετά προσωπική εμπειρία, που έχει στοιχεία διαλογισμού και ψυχοθεραπείας, καθώς φέρνει τους κολυμβητές σε ένα καθεστώς αποσύνδεσης από την πολύβουη καθημερινότητα, μόνους με τις σκέψεις τους. Μια εμπειρία που όλοι μπορούν να δοκιμάσουν.
«Αφήνομαι στους ήχους του βυθού, προσεύχομαι»
Η Έλενα Τυρέα περιγράφει την επαφή της με το νερό ως «αναγκαία» στην καθημερινότητά της. «Θεωρώ ότι βρίσκομαι στο φυσικό μου περιβάλλον. Αφήνομαι στους φυσικούς ήχους του βυθού, βάζω τη μέρα μου σε μία σειρά. Είναι η ώρα της ημέρας που βρίσκομαι με τον εαυτό μου. Αυτό αναζητώ». Υπήρξε αθλήτρια στα μαθητικά της χρόνια, στην ενόργανη γυμναστική, στον στίβο και αργότερα στο τρίαθλο. Τη θάλασσα όμως την είχε για τα καλοκαίρια, παρόλο που ο πατέρας της ήταν χειμερινός κολυμβητής. Μέχρι το 2017 η τακτική της άσκηση ήταν το τρέξιμο, ώσπου μια εικόνα στο Λαιμό τα άλλαξε όλα: «Ήταν μια μέρα του Μαρτίου και είδα πολύ κόσμο να μπαίνει μέσα στη θάλασσα. Τότε μου γεννήθηκε η επιθυμία να μπω, σκέφτηκα ότι δεν θα είναι τόσο δύσκολο. Ξεκίνησα με μια απλή βουτιά μετά την άσκηση του τρεξίματος».
Αργότερα, το στέκι της μεταφέρθηκε στον όρμο Μαλτσινιώτη, στις παλιές «Νηρηίδες» που σήμερα ονομάζονται «Ζεν». Έκτοτε ανήκει σε μια ιδιαίτερη κοινότητα ανθρώπων από κάθε ηλικία. «Αν λείψει κάποιος, ρωτάμε πού βρίσκεται. Στολίζουμε δέντρο τα Χριστούγεννα. Καθένας φέρνει και κάτι από το σπίτι και κερνάει τους υπόλοιπους. Ό,τι σκοτούρες και αν κουβαλάει καθένας από το σπίτι του, μετά φεύγει με χαμόγελο. Βρισκόμαστε κάθε μέρα», περιγράφει την παρέα αυτή η Έλενα Τυρέα. Είναι ηθοποιός και πολλές φορές έχει πρωινές πρόβες. Εκείνες τις ημέρες για να μη χάσει το κολύμπι πηγαίνει στις 7.30 το πρωί. Στο ερώτημα «τι σου δίνει η επαφή με τη θάλασσα» απαντά: «Η θάλασσα δίνει ζωή, όταν φτάνω και βλέπω το μπλε αμέσως το μυαλό μου φεύγει, αδειάζει και γεμίζει μετά δημιουργικά. Σκέφτομαι λίγο, προσεύχομαι. Είναι ένας τρόπος να κοιτάζω μέσα μου. Μου έχει γίνει αναγκαία αυτή η επαφή με το νερό». Όσο για το κρύο, αυτό πλέον δεν αποτελεί πρόβλημα: «Τον πρώτο καιρό προσπαθούσα να σκέφτομαι το μετά, πως θα ζεσταθώ όταν βγω. Πλέον απλώς λαχταράω να μπω και δεν το σκέφτομαι, ακόμα και σε μέρες που είναι τσουχτερό το κρύο. Έχω και ένα μακρυμάνικο μπλουζάκι από νεοπρέν, αλλά το βγάζω μετά από λίγο γιατί θέλω την επαφή με το νερό». Η Έλενα Τυρέα δεν έχει κάποιο σωματικό ή αθλητικό στόχο να επιτύχει, ούτε και μετράει με ρολόι τις επιδόσεις της: «Η θάλασσα μου έχει δώσει τόσα δώρα. Έχω δει διπλό ουράνιο τόξο, αστερίες, έχω κολυμπήσει μαζί με ένα κοπάδι κορμοράνους. Οι Νηρηίδες είναι μια τόσο όμορφη παραλία που σε αγκαλιάζει, με βυθό καθαρό που δεν τον αλλάζω. Έχω αγαπήσει την παραλία αλλά και τους ανθρώπους που την πλαισιώνουν».
«Μου αρέσει να ξεπερνάω τα όριά μου»
Μια πολύ ιδιαίτερη περίπτωση αθλητή είναι ο Δημήτρης Μ. που συμμετέχει στην κολυμβητική κοινότητα We Swim του Πέτρου Παρθένη, που κατακλύζει κάθε Κυριακή την πλαζ. Μολονότι ξεκίνησε την επαφή με το υγρό στοιχείο στα 25 του χρόνια, πολύ σύντομα τον τράβηξαν οι μεγάλες αποστάσεις. «Δεν είχα αγοράσει καν γυαλάκια τους πρώτους μήνες που ξεκίνησα κολυμβητήριο, πήγαινα δοκιμαστικά με μαγιό παραλίας», θυμάται για το 2014. Λίγους μήνες αργότερα όμως έβγαλε τα πρώτα του 10 χιλιόμετρα σε ανοιχτή θάλασσα. «Η θάλασσα μου δίνει μια ξεγνοιασιά. Το κολύμπι για μένα δεν έχει κάτι ανταγωνιστικό. Το ζητούμενό μου είναι να κάνω κάτι εξεζητημένο, μια πρόκληση που θεωρείται δύσκολη για τους περισσότερους. Βλέπω τη μαραθώνια κολύμβηση σαν ένα εξτρίμ άθλημα». Ο Δημήτρης το 2019 κολύμπησε 29 χιλιόμετρα στον Παγασητικό κόλπο στους αγώνες υπεραποστάσεων που τελούνται στη μνήμη του αθλητή Ιάσονα Ζηργάνου. Και πέρσι συμμετείχε και τερμάτισε στον θρυλικό διάπλου του Τορωναίου κόλπου στη Χαλκιδική, διανύοντας 26 χιλιόμετρα με ασταμάτητη κολύμβηση σε ιδιαίτερα αντίξοες συνθήκες επί 13 ώρες. «Είναι για μένα μια προσωπική πρόκληση, δεν ασχολούμαι τι κάνει ο διπλανός μου αθλητής. Μου αρέσει να ξεπερνάω τα δικά μου όρια», περιγράφει την εμπειρία του.
Ρωτώντας για την ψυχολογία όταν το σώμα υφίσταται δύσκολες εξωτερικές συνθήκες, απαντά: «Προσπαθώ να σκέφτομαι καταστάσεις πιο δυσάρεστες που θα μπορούσα να έχω βιώσει. Και έτσι, συγκρίνοντας κάτι πιο δυσάρεστο με την εξουθένωση που νιώθω εκείνη τη στιγμή, αισθάνομαι ότι είμαι σε πιο ευνοϊκή κατάσταση. Κάνω μια αντιστροφή της ψυχολογίας. Βάζω τον εαυτό μου κάπου αλλού». Με ποια παιχνίδια του μυαλού μπορεί όμως κανείς να κολυμπά συνεχόμενα για τόσες ώρες; «Τις προηγούμενες ημέρες προσπαθούσα να οργανώσω τις σκέψεις μου», αναφέρει για την προετοιμασία του Τορωναίου. «Σχεδίαζα ότι τις πρώτες ώρες θα σκέφτομαι τα χρόνια μου στο Δημοτικό και ανά κάποια χιλιόμετρα θα ανέβαινα σχολική βαθμίδα. Αλλά τελικά δεν λειτούργησε το σχέδιο. Στην πράξη άδειασε τελείως το μυαλό. Η επίδραση που έχει στο μυαλό μου ο αγώνας μεγάλης απόστασης είναι η ίδια υποθέτω με του ναρκωτικού. Δηλαδή το σώμα πηγαίνει μόνο του και το μυαλό αδειάζει. Πήγαινα αυτόματα. Ήταν κάτι που μου άρεσε. Βγήκε αβίαστα μια φάση διαλογισμού». Άλλωστε ο στόχος του είναι πολυδιάστατος, όπως λέει. «Μου αρέσουν και οι οργανωμένες μαζώξεις φίλων και τα κολυμβητικά μεγάλα event γιατί τα βλέπω όλα ως ευκαιρίες κοινωνικοποίησης. Αντί να πάω σε μια συναυλία με φίλους, πηγαίνω σε ένα ραντεβού κολύμβησης, βλέπω κόσμο και συμμετέχω σε κάτι με δράση χωρίς να είμαι παθητικός. Και αν ο αγώνας είναι δύσκολος, θα έχω και μια ωραία ανάμνηση».
«Ο δικός μου υγρός διαλογισμός»
Η Κέλλυ Κοντογεώργη υπήρξε από τους πρωτοπόρους του υγρού στίβου, κολυμπώντας από παιδί. Συμμετείχε στην πρώτη γενιά της γυναικείας υδατοσφαίρισης παίζοντας στον Ολυμπιακό, αν και ο πρωταθλητισμός σταμάτησε γι’ αυτήν στα 20 της χρόνια. Η καθημερινή της άσκηση, ως αντίδοτο στην επαγγελματική πίεση της δημοσιογραφίας που ασκεί σήμερα, συνεχίστηκε σε γυμναστήρια και πισίνες. Μέχρι την πανδημία που τα έκλεισε όλα. «Από μικρή όταν πέφτω στο νερό, νιώθω να επαναβαπτίζομαι. Το μυαλό αδειάζει, είσαι εσύ και η θάλασσα», περιγράφει. Μετά τους περιορισμούς λόγω κορονοϊού, ανακάλυψε «ότι ανά πάσα ώρα και στιγμή η θάλασσα αποτελεί μία διέξοδο. Δεν είναι άθλημα, είναι μία στάση ζωής. Κάθε Σάββατο δεσμεύομαι πλέον στον εαυτό μου ότι ο κόσμος να χαλάσει, θα πέσω στη θάλασσα, είτε με την παρέα που κολυμπάμε μαζί είτε και μόνη μου».
Η Κέλλυ Κοντογεώργη συμμετέχει στην ομάδα της Ευρώπης Κακογιαννάκη που εκπαιδεύει αθλητές και ασκούμενους στα μυστικά της κολύμβησης ανοιχτής θάλασσας. «Είμαστε ένα κράμα ανθρώπων όλων των ηλικιών που όλοι αγαπούν τη θάλασσα και νιώθουμε το ίδιο: Είναι η σαββατιάτικη ψυχοθεραπεία μας». Εκτός από την τακτική της άσκηση, η δημοσιογράφος δίνει το «παρών» και σε όλες σχεδόν τις κολυμβητικές διοργανώσεις: «Συμμετέχω γιατί είμαι ανταγωνιστικός χαρακτήρας και έχω ακόμα το μικρόβιο του πρωταθλητισμού μέσα μου», όπως εξηγεί. «Όποτε υπάρχει μια ωραία διοργάνωση είτε στην Αττική είτε εκτός, το κυνηγάω να λάβω μέρος αλλά και μία καλή θέση. Είναι ωραίο να έχεις και ένα κίνητρο, χωρίς άγχος φυσικά, με άλλη ψυχολογία αλλά θυμάσαι τον αθλητή που υπήρξες». Πώς αντιμετωπίζει το κρύο; «Αρκετοί με λένε τρελή. Έχει συνηθίσει βέβαια το σώμα μου στο κρύο, λόγω προπονήσεων. Ακόμα και όταν πέφτει πολύ η θερμοκρασία, έχω τρομερή όρεξη να κάνω τη βουτιά, νιώθω σαν παιδί. Βουτάω λοιπόν και δεν το σκέφτομαι. Μετά μπορεί να παγώσω, αλλά με μια τεχνική μπαίνεις σε άλλη κατάσταση».
Ρωτάμε ποιες σκέψεις την συντροφεύουν στις μεγάλες αποστάσεις: «Κοιτάω τον βυθό και αδειάζει το μυαλό από τη δουλειά και τις υποχρεώσεις. Δεν υπάρχει τίποτα μέχρι να βγω από τη θάλασσα, μόνο εγώ και οι εικόνες που καταγράφω, η άμμος, τα κρυστάλλινα νερά. Είναι ο δικός μου υγρός διαλογισμός. Αδειάζει και καθαρίζει ο σκληρός δίσκος και το σώμα γεμίζει ενδορφίνες που φτιάχνουν την ψυχολογία. Θεωρώ ότι είναι ένα πολύ φυσικό αγχολυτικό για όσους το έχουν ανάγκη, πολύ ευεργετικό για όσους θέλουν να αθληθούν και να παραμείνουν σε φόρμα και ζωτικής σημασίας σε όσους θέλουν ένα ξεκαθάρισμα στο μυαλό».
Ερχόμενη από το κέντρο της πόλης, περιγράφει τα 3Β ως «μια περιοχή που σε κάνει να νιώθεις ότι φεύγεις έστω για λίγο, ότι κάνεις μια απόδραση πολύ κοντά στην Αθήνα και πολύ κοντά στη φύση, με θάλασσα και βουνό». «Τα Σαββατοκύριακα του χειμώνα που είναι άδειες οι παραλίες το τοπίο είναι για φωτογράφηση, είτε με ήλιο είτε με συννεφιά», προσθέτει.
«Η ανοιχτή θάλασσα είναι κατάλληλη για όλους»
Ο Χρήστος Μποφίλιος έχει γράψει τη δική του αθλητική ιστορία στις πισίνες και πλέον έχει συγκροτήσει τη δική του ομάδα κολύμβησης στην ανοιχτή θάλασσα ως προπονητής, έχοντας πάντα ως αφετηρία τη Βουλιαγμένη. Εξιστορώντας την πρώτη του επαφή με το νερό αναφέρει: «Ξεκίνησα σε ηλικία 4 ετών, όταν οι γονείς μου αποφάσισαν να με γράψουν στο κολυμβητήριο και συνέχισα ως αθλητής μέχρι την ηλικία των 25 ετών. Από τότε μέχρι και σήμερα συνέχισα να κολυμπάω ερασιτεχνικά σε πισίνα και θάλασσα». Τι γίνεται όμως όταν πέφτει η θερμοκρασία και ο ήλιος κρύβεται; «Οι καιρικές συνθήκες δεν είναι αποτρεπτικές για κολύμπι στη θάλασσα», λέει με σιγουριά και προσθέτει: «Το κρύο, η συννεφιά ακόμα και μια ήπια βροχή δεν είναι εμπόδιο για να κολυμπήσουμε. Εννοείται πως όταν συμβαίνουν έντονα καιρικά φαινόμενα όπως ισχυρός άνεμος, μεγάλα κύματα και αστραπές, δεν μπαίνουμε». Συνεχίζοντας, αναφέρει τη βασική τεχνική των μεγάλων αποστάσεων: «Σε μεγάλες αποστάσεις φροντίζω να είμαι κατ’ αρχήν ήρεμος, να κρατάω τον ρυθμό μου σε επίπεδο που να αισθάνομαι άνετα, να είμαι συγκεντρωμένος ώστε να ελέγχω την κατεύθυνσή μου και να βρίσκομαι στη σωστή πορεία. Οπότε οι σκέψεις μου επικεντρώνονται σε αυτό που κάνω και είμαι σε εγρήγορση για οτιδήποτε ξαφνικό μπορεί να συμβεί, καθώς η θάλασσα θέλει την απόλυτη προσοχή μας».
Μπορεί όμως η θάλασσα να προσφέρει σε όλους τα δώρα της; «Η κολύμβηση γενικότερα είναι η πιο ασφαλής μορφή άσκησης για το σώμα, καθώς έχει μηδενικούς τραυματισμούς, γυμνάζει την καρδιά, αυξάνει την ροή του αίματος και ενισχύει το καρδιοαγγειακό σύστημα», εξηγεί ο Χρήστος Μποφίλιος. Και συνεχίζει: «Επιπλέον η κολύμβηση ανοιχτής θάλασσας ενισχύει το ανοσοποιητικό, την αντοχή μας και δυναμώνει το σώμα μας. Ναι, είναι μια δραστηριότητα που απευθύνεται σε όλους, ακόμα και σε αυτούς που δεν έχουν γυμναστεί ποτέ. Το βάρος και ο σωματότυπος δεν παίζει κανένα ρόλο. Σταδιακά και ο πιο άπειρος αποκτά αντοχή και γίνεται ικανός να κολυμπάει όλο και περισσότερα μέτρα με μεγαλύτερη ταχύτητα». Κλείνοντας, μιλά για τον αγαπημένο του όρμο: «Στη Βουλιαγμένη έχω πολλές όμορφες εικόνες από παιδάκι μέχρι και σήμερα. Στα μάτια μου είναι το ομορφότερο προάστιο της Αττικής! Πόσω μάλλον όταν είναι από τα πιο φιλόξενα μέρη για κολύμβηση… Μην ξεχνάμε ότι εκεί έχουν δημιουργηθεί οι πιο όμορφες παρέες».
