Μοιραστείτε το
Οι μεγάλες επιχειρήσεις της περιοχής θα σηκώσουν αναλογικά το βάρος του κόστους
Στις σπάνιες εκείνες αποφάσεις που απαιτούν μεγάλο πολιτικό θάρρος αλλά έχουν τη δύναμη να αλλάξουν ριζικά προς το καλύτερο την ποιότητα ζωής στην πόλη για τις επόμενες δεκαετίες συγκαταλέγεται η πρόσφατη απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου Βάρης Βούλας Βουλιαγμένης για τη θέσπιση ενός «ανταποδοτικού τέλους βιώσιμης ανάπτυξης» όπως ονομάστηκε.
Κανείς ιδιώτης φυσικά δεν επιθυμεί να επιβαρυνθεί οικονομικά για δημόσια έργα, όμως η διοίκηση του Γρηγόρη Κωνσταντέλλου βρέθηκε προ ενός δύσκολου, στρατηγικού διλήμματος: Οι ανάγκες του ενιαίου Δήμου σε κοινόχρηστους χώρους και κοινωφελείς υπηρεσίες είναι πλέον πιεστικές λόγω της ραγδαίας πληθυσμιακής αύξησης.
Με δεδομένα τη διαρκή άνοδο των τιμών της γης και επιπλέον τη σπανιότητα των ελεύθερων από δόμηση χώρων εντός πόλης, είτε ο Δήμος θα προχωρήσει εσπευσμένα σε μια επιχείρηση αγοράς και απαλλοτρίωσης των εκτάσεων αυτών, προκειμένου να χωροθετήσει απαραίτητες λειτουργίες και να εξασφαλίσει ελεύθερους χώρους, είτε η ευκαιρία αυτή θα χαθεί για πάντα, καταδικάζοντας τις δημοτικές λειτουργίες στον κατακερματισμό και την έλλειψη υποδομών και θυσιάζοντας κρίσιμους ελεύθερους χώρους για χάρη της οικιστικής ανάπτυξης.
Mια κατοικία επιφάνειας 100 τ.μ. θα πληρώσει επιπλέον στα δημοτικά τέλη μόλις 45 ευρώ τον χρόνο
Το δίλημμα γίνεται περισσότερο πιεστικό αν λάβει κανείς υπόψη ότι το κράτος όχι απλώς δεν προτίθεται να συνδράμει οικονομικά σε μια τέτοια προσπάθεια, αλλά αντιθέτως διαχρονικά παρακρατά πόρους που ανήκουν στην αυτοδιοίκηση, μετατρέποντας τους δήμους σε …ζητιάνους ακόμα και για τα στοιχειώδη.
Η απόφαση λοιπόν που έλαβε ο Γρηγόρης Κωνσταντέλλος ήταν μεν δύσκολη, όμως ήταν επίσης δίκαιη και ισορροπημένη. Το βάρος του κόστους για την εξασφάλιση της γης και τη δημιουργία υποδομών θα την επωμιστούν στο μεγαλύτερο ποσοστό οι μεγάλες επιχειρήσεις της τουριστικής βιομηχανίας που παράγουν σημαντικό πλούτο από την περιοχή, χωρίς να ανταποδίδουν στην πόλη ό,τι αναλογεί για την επιβάρυνση από τους επισκέπτες.

Για να μπορέσει ωστόσο, όπως εξήγησε αναλυτικά ο Γρηγόρης Κωνσταντέλλος, η απόφαση αυτή να σταθεί νομικά απέναντι σε πιθανές προσφυγές, το τέλος οφείλει να επιβληθεί ανεξαιρέτως σε όλους τους κατοίκους και επαγγελματίες. Απόφαση της δημοτικής αρχής όμως ήταν οι κατοικίες να επιβαρυνθούν μόνο με 0,45 ευρώ το τετραγωνικό ανά έτος, κάτι που πρακτικά σημαίνει ότι μια κατοικία επιφάνειας 100 τ.μ. θα πληρώσει επιπλέον στα δημοτικά τέλη μόλις 45 ευρώ τον χρόνο ή 3,75 ευρώ τον μήνα. Πρόκειται για την πρώτη αύξηση οικιακών τελών μετά από 11 χρόνια. Ριζικά διαφορετικός είναι ο λογαριασμός για τις μεγάλες ξενοδοχειακές μονάδες του Δήμου, που θα κληθούν να καταβάλλουν τέλη εκατοντάδων χιλιάδων ευρώ.
Η απόφαση προβλέπει ρητά ότι προβλέπονται απαλλαγές και μειώσεις για τους πολίτες ειδικών κατηγοριών (άποροι, άτομα με ειδικές ανάγκες, πολύτεκνοι, τρίτεκνοι, μονογονεϊκές οικογένειες και μακροχρόνια άνεργοι) όπως ισχύει και για τα δημοτικά τέλη.
Οι στόχοι του μέτρου

Σύμφωνα με την απόφαση, στόχος του ανταποδοτικού τέλους είναι η «εξεύρεση σταθερής χρηματοδότησης ενός σχεδίου που θα καλύπτει την ανάγκη απόκτησης νέων ελεύθερων χώρων για κοινόχρηστη και κοινωφελή αξιοποίηση, που όχι μόνο θα συντηρεί αλλά και θα δημιουργεί νέες, άκρως αναγκαίες υποδομές για την πόλη». Συγκεκριμένα, η δημοτική αρχή τους πόρους που θα συγκεντρώσει από την είσπραξη του τέλους για 12 χρόνια πρόκειται να τους κατευθύνει αποκλειστικά και δεσμευτικά για τις ακόλουθες ενέργειες:
- Την απόκτηση με απευθείας αγορά ή με απαλλοτρίωση οικοπέδου επιφανείας 5.500 τ.μ. στη θέση Πηγάδα Βούλας, ένα οικόπεδο που μετά από δικαστική απόφαση για άρση απαλλοτρίωσης κατά τον Δήμο «υφίσταται απόλυτη αναγκαιότητα να παραμείνει κοινόχρηστο».
- Την απόκτηση με απευθείας αγορά ή με απαλλοτρίωση οικοπέδου επιφανείας 3.600 τ.μ. στη θέση «καζίνο» Βούλας στην παραλιακή λεωφόρο, έναν χώρο που η δημοτική αρχή κρίνει απαραίτητο να παραμείνει αδόμητος και κοινόχρηστος.
- Την απόκτηση με απευθείας αγορά ή με απαλλοτρίωση του ακινήτου «Νότος» επιφανείας 2.350 τ.μ. στη Βούλα.
- Την απόκτηση με απευθείας αγορά ή με απαλλοτρίωση οικοπέδου επιφανείας 2.400 τ.μ. που προορίζεται για χώρος στάθμευσης επί στις οδούς Ιάσονος και Ορφέως στη Βουλιαγμένη.
- Περαιτέρω, σχεδιάζεται η δημιουργία ενός δημοτικού διοικητικού κέντρου. Αυτό θα απαιτήσει την απόκτηση με απευθείας αγορά ή απαλλοτρίωση έκτασης 18 περίπου στρεμμάτων όπου θα στεγαστούν όλες οι υπηρεσίες του Δήμου (διάσπαρτες σήμερα σε 7 κτήρια) αλλά και άλλες δημόσιες υπηρεσίες, επιφάνειας περίπου 3.300 τ.μ., με υπόγειο πάρκινγκ 199 θέσεων και υπόσκαφο αμφιθέατρο πολιτιστικών εκδηλώσεων 1.200 θέσεων. Ο Δήμος των 3Β άλλωστε δεν διαθέτει ιδιόκτητο κτήριο για τον σκοπό αυτό, καθώς το σημερινό Δημαρχείο στη Βούλα ανήκει στην ΕΤΑΔ. Ακόμη, στο σχέδιο είναι η μελέτη και κατασκευή ενός σύγχρονου αθλητικού κέντρου 12.000 τ.μ.
- Τέλος, ο Δήμος σχεδιάζει να χρηματοδοτήσει την κατασκευή εγκαταστάσεων τοπικής διαχείρισης αποβλήτων, πρώτον σε έκταση του Ταμείου Εθνικής Άμυνας που έχει ήδη παραχωρηθεί στον Δήμο όπου, όπως έχει εξαγγελθεί ήδη στο παρελθόν, θα περιλαμβάνει την Green Farm (πεδίο κομποστοποίησης, κλειστός σταθμός μεταφόρτωσης κ.λπ.) και δεύτερον το ολοκληρωμένο Πράσινο Σημείο σε δημοτικό οικόπεδο.
Τέλος δοκιμασμένο στη Βουλιαγμένη και όχι μόνο
Πρόσθετα τέλη για τη χρηματοδότηση των δημοτικών δράσεων επέβαλλε επί 15 χρόνια η διοίκηση Κασιδόκωστα στον πρώην Δήμο Βουλιαγμένης. Ήταν το λεγόμενο «πράσινο τέλος» για τις επιχειρήσεις εστίασης και τα ξενοδοχεία που συντελούσε στην οικονομική ευρωστία του Δήμου, όμως προσεβλήθη νομικά και καταργήθηκε, μεταξύ άλλων επειδή δεν εφαρμοζόταν με αναλογικότητα σε όλους τους ωφελούμενους.
«Πολιτιστικό τέλος» έχει εγκριθεί και εισπράττεται εδώ και πολλά χρόνια στον Δήμο Καλαμάτας και ανάλογη απόφαση έλαβε και ο Δήμος Σύρου Ερμούπολης το 2024. Σύμφωνα με τη νομοθεσία άλλωστε, «με απόφαση του Δημοτικού ή Κοινοτικού Συμβουλίου μπορεί να επιβάλλονται τέλη ή εισφορές για υπηρεσίες ή τοπικά έργα της περιοχής τους, που συμβάλλουν στη βελτίωση της ποιότητας ζωής, στην ανάπτυξη της περιοχής και στην καλύτερη εξυπηρέτηση των πολιτών».
Όπως τόνισε στην εισήγησή του ο Γρηγόρης Κωνσταντέλλος, κατά το διάστημα των 12 επόμενων ετών υπολογίζεται ότι από την είσπραξη του τέλους θα έχουν συγκεντρωθεί 116 εκατ. ευρώ που θα καλύψουν το μεγαλύτερο μέρος από τα 151 εκατ. που υπολογίστηκε ότι θα κοστίσει συνολικά το πρόγραμμα του Δήμου. Οι εκτιμήσεις αυτές έγιναν από τη γνωστή εταιρεία Deloitte που επεξεργάστηκε μοντέλα χρηματοδότησης ώστε να διατηρηθεί η οικονομική βιωσιμότητα και ευρωστία του Δήμου.
Ο Δήμος εκτιμά ότι η υλοποίηση των συγκεκριμένων «θα εξυπηρετήσει και θα αναβαθμίσει συνολικά την περιοχή και θα συμβάλλει στην ομαλή βιώσιμη ανάπτυξη του Δήμου, με αποτέλεσμα τη βελτίωση της ποιότητας ζωής όλων των κατοίκων και την αναβάθμιση όλων των επιχειρήσεων».

Εμπόδιο από την Αποκεντρωμένη Διοίκηση
Ωστόσο στις 23 Ιανουαρίου, ακριβώς στην εκπνοή της προβλεπόμενης από το νόμο προθεσμίας, ο Γραμματέας Αποκεντρωμένης Διοίκησης Αττικής απέστειλε στο Δήμο απόφασή του βάσει της οποίας ακύρωσε την συγκεκριμένη απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου. Όπως τόνισε με ανακοίνωσή του ο Δήμος Βάρης Βούλας Βουλιαγμένης, «ο αρμόδιος χειριστής του θέματος στην Αποκεντρωμένη Διοίκηση Αττικής, προφανώς δεν εξέτασε την αιτιολόγηση που συνόδευε την απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου αλλά ούτε τις επισυναπτόμενες οικονομοτεχνικές μελέτες και νομικές γνωμοδοτήσεις. Παράλληλα, δεν έλαβε υπόψη του τις σχετικές αποφάσεις του ΣτΕ για όμοιες περιπτώσεις, με αποτέλεσμα η ακυρωτική απόφαση να είναι αναιτιολόγητη και νομικά αβάσιμη. Αντί να περιορίζεται αποκλειστικά σε έλεγχο νομιμότητας του θέματος, προέβη ουσιαστικά σε έλεγχο σκοπιμότητας αφαιρώντας με τον τρόπο αυτόν τη διοικητική και πολιτική αυτοτέλεια του Δήμου».
Για το θέμα τοποθετήθηκε και ο Δήμαρχος Βάρης Βούλας Βουλιαγμένης Γρηγόρης Κωνσταντέλλος σημειώνοντας: «Η απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου για τη δημιουργία του τέλους βιώσιμης ανάπτυξης αποτελεί εργαλείο που θα μας επιτρέψει να εξυπηρετήσουμε τις αυξανόμενες ανάγκες της πόλης για τις επόμενες δεκαετίες. Έχοντας απόλυτη εμπιστοσύνη στην άρτια σύνταξη και νομική τεκμηρίωση της απόφασης, ο Δήμος μας προσφεύγει άμεσα στα αρμόδια ανεξάρτητα όργανα ελέγχου της νομιμότητας της, το Διοικητικό Εφετείο και το Συμβούλιο της Επικρατείας, όπου είμαστε απόλυτα σίγουροι πως θα δικαιωθούμε. Άλλωστε, πριν λίγους μήνες ο Γραμματέας Αποκεντρωμένης Διοίκησης Αττικής είχε αποπειραθεί και πάλι να ακυρώσει απόφαση του Δήμου μας, για την αναστολή έκδοσης οικοδομικών αδειών σε όσους έκαναν χρήση των ευνοϊκών διατάξεων του ΝΟΚ και με αντίστοιχη προσφυγή μας στο Συμβούλιο της Επικρατείας είχαμε δικαιωθεί πανηγυρικά. Η πόλη μας εξελίσσεται και μεγαλώνει και μαζί της αυξάνονται οι ανάγκες για αθλητικές, πολιτιστικές και διοικητικές υποδομές και δημιουργούμε τα εργαλεία που θα μας επιτρέψουν να αντιμετωπίσουμε αποτελεσματικά τις προκλήσεις αυτές».